სტატია იბეჭდება ჟურნალ "ნადირობა და თევზაობა"– ს რედაქციის და სტატიის ავტორის ნებართვით
ულტრალაითი - ზემსუბუქი სპინინგი
ულტრალაითი ანუ ზემსუბუქი სპინინგი სულ რაღაც 10 წელია რაც გამოჩდა მეთევზეთა არსენალში და საფუძვლიანად დაიმკვიდრა თავი. საქართველოში სპინინგის ეს ნაირსახეობა პირველ ნაბიჯებს დგამს, მაგრამ დარწმუნებული ვარ თევზაობის ამ სტილსაც სწრაფად მოვირგებთ.
რატომ გახდა ზემსუბუქი კლასის სპინინგი ასეთი მიმზიდველი მეთევზეებისთვის? ამას რამდენიმე მიზეზი აქვს. პირველ რიგში, აღსანიშნავია ის ფაქტი, რომ პროფესიონალ მეთევზეთა სერიოზულმა პრესინგმა წყალსატევებზე, შეამცირა ზრდილი თევზის რესურსი. რა თქმა უნდა ჭეშმარიტი სპინინგისტისთვის თევზს არ აქვს გადამწყვეტი მნიშვნელობა, მაგრამ სახლში ხელცარიელი დაბრუნებაც არაა სასიამოვნო. ამ თვალსაზრისით, ულტრალაითი მთელ რიგ უპირატესობებს გვანიჭებს. როგორც წესი, მიკრო სატყუარებზე თევზი უკეთ რეაგირებს, თანაც არა მარტო მტაცებელი, ასე რომ ულტრალაითით მოთევზავე იშვიათად თუ რჩება ხელცარიელი. სათევზაო მაღაზიებში მიკრო სატყუარების დიდი ასორტიმენტის გამოჩენამ, ამის შემდეგ კი შესაბამისი ჯოხების, კოჭებისა და აქსესუარების სიმრავლემაც, დამატებითი ბიძგი მისცა ულტრალაითის პოპულარობას.
ულტრალაითზე საუბრისას აუცილებლად უნდა აღინიშნოს ის ფაქტი, რომ ეს მეთოდი სპინინგისტს სრულიად განსაკუთრებულ სიამოვნებას გვრის, როგორც სატყუარას თამაშის ყველა დეტალის გრძნობით, ასევე უმსუბუქესი აღკაზმვით დაჭერილ თევზთან ბრძოლის ენით აუწერელი ემოციით.
ზემსუბუქი სპინინგით თევზაობა საკმაოდ შედეგიანია. ამ მეთოდით შესაძლებელია მოტივტივეებსაც აჯობოთ, ფიდერის მოტრფიალეებსაც და კლასიკურ სპინინგისტებსაც და რა გასაკვირადაც არ უნდა ჟღერდეს, არა მარტო დაჭერილი თევზის რაოდენობით, არამედ მისი ზომითაც.
ჯოხი
სპინინგისტთა წრეში დღემდე არ წყდება კამათი თემაზე, თუ რა ტესტის მქონე ჯოხები შეიძლება ჩაითვალოს ულტრალაითად. ერთნი თვლიან, რომ ეს არის ჯოხები, რომელთა ტესტის ზედა ზღვარი 5-6 გრამს არ აღემატება, მეორენი კი 10-12 გრამიან ჯოხებსაც ამ კლასის
ანკესებს განაკუთვნებენ. ჩემი აზრით, ამ კამათებს პრინციპული მნიშვნელობა არ აქვთ,
განსაკუთრებით კი, საქართველოსთვის. მაგალითად, ერთი და იმავე სატყუარისთვის ჩვენ ტბაში გვეყოფა 5-6 გრამიანი ტესტის მქონე ჯოხი, ხოლო მთის სწრაფი მდინარისთვის კი, უკვე დაგვჭირდება 10-12 გრამი ტესტის მქონე, ვინაიდან აქ წყლის ჭავლის ზეწოლა სატყუარაზე და შესაბამისად ჯოხზეც, საგრძნობლად დიდია.
ულტრალაითის ჯოხის მიმართ მოთხოვნები საკმაოდ სერიოზულია. იგი უნდა იყოს ტყორცნისას დრეკადი, ძალიან მგრძნობიარე, აუცილებლად უნდა იყოს დამზადებული მაღალხარისხოვანი მასალებისგან. ასეთი მაღალი მოთხოვნები ხარისხის მიმართ განპირობებულია იმით, რომ საკმაოდ ხშირია 1-2 კილოგრამიანი თევზის ჩარტყმები, ხოლო ნებისმიერი მცირედი ხარვეზი ჯოხის დამზადებაში, თევზთან ბრძოლისას გარდაუვლად იწვევს მის გატეხვას. ასე რომ, მიუხედავად საკმაო ელეგანტურობისა, ულტრალაითის ჯოხი დიდი გამძლეობის კოეფიციენტით უნდა გამოირჩეოდეს.
ჯოხის იდეალური სიგრძის შესახებაც არ არის ერთიანი აზრი. წამყვანი მწარმოებლების კატალოგებში თქვენ ნახავთ 1,5 მეტრის სიგრძის ჯოხებსაც და 2,7 მეტრისაც. ჯოხის სიგრძის არჩევა თევზის ჭერის კონკრეტულ პირობებზეა დამოკიდებული. თუ ჭერას აწარმოებთ პატარა მდინარეზე, აქ მოკლე ჯოხების გამოყენება უფრო მოხერხებულია. ხოლო დიდ წყალსატევებზე კი, შესაბამისად, გრძელი ჯოხები უფრო გამოსადეგია. ბოლო დროს გამოჩდა 3 მეტრიანი ულტრალაითის ჯოხები. ამ სიგრძის ზემსუბუქი სპინინგით თევზაობენ დიდ წყალსატევებზე და დიდ მდინარეებზე, იქ სადაც შორ დისტანციაზე ტყორცნაა საჭირო. საქართველოში ასეთი ჯოხით მშვენივრად ითევზავებთ შავ ზღვაზე. უნივერსალურ ზომად მაინც ითვლება 1,8-2,4 მეტრის სიგრძის ჯოხები.
ოპტიმალურია საშუალოდ-სწრაფი ზემსუბუქი კლასის ჯოხის წყობა , როდესაც მუშაობს ჯოხის ზედა მესამედი. ასეთი წყობის ჯოხები საკმაოდ კარგად ტყორცნიან, უნივერსალურნი არიან ვობლერით, მიკროჯიგით, ტრიალათი და ფრიალათი თევზაობისთვის. გარდა ამისა, მათ კარგად "უკავიათ" თევზი და ეფექტურად ახშობენ მის ბიძგებს ამოყვანისას.
კოჭა
ზემსუბუქი სპინინგით თევზაობისას კოჭა შესაბამისი უნდა იყოს. აქ ჩვენ გამოგვადგება მსუბუქი და კომპაქტური კოჭები, არა უმეტეს 1000 სერიისა, კარგად დაბალანსებული ფრიქციონული მუხრუჭით და ძუის უხარვეზო დახვევით. ყველაზე პოპულარულ კოჭებს ულტრალაითისთვის ამზადებენ Shimano და Daiwa. აგრეთვე კარგია (და უფრო იაფიც) Abu Garcia-ს მსუბუქი მოდელები.
ძუა
ულტრალაითით თევზაობისას გამოიყენება 5 გრამზე მსუბუქი სატყუარები. ამ შემთხვევაში წნული ძუა არაა რეკომენდებული და აი რატომ : ჯერ ერთი, საკმაოდ ძნელი საშოვნია ძალიან წვრილი წნულები, მათ გასაწყვეტად საჭირო დატვირთვა კი ხშირად აჭარბებს თვით ზემსუბუქი ჯოხის გასატეხ დატვირთვას.
ასე რომ რისკი, გატეხოთ ძვირადღირებული ჯოხი წნულის გამოყენებისას, საკმაოდ დიდია. გარდა ამისა, სუფთა მდინარეში თევზაობისას ნებისმიერი წნული თევზისთვის საკმაოდ შესამჩნევია და ეს ამცირებს ჩარტყმების რაოდენობას. გაცილებით უკეთესია გამოვიყენოთ 0,14-0,18 მმ დიამეტრის მაღალხარისხოვანი მონოფილური ძუები. ძალიან აქებენ Owner-ის და Gamakatsu-ს წარმოების ძუას.
სატყუარები
ტრიალა
პოპულარობით და შედეგიანობით ყველაზე გავრცელებული ულტრალაითი სატყუარა, რა თქმა უნდა, მიკრო ტრიალაა. იყენებენ როგორც ქარხნული წარმოების ტრიალებს, მარკირებით 00 და 0 ( ასეთებს უშვებს ყველა წამყვანი კომპანია), ასევე ხელნაკეთ ტრიალებსაც.
ვობლერი
ვობლერებზე თევზაობისას გამოიყენება მინი მოდელები, ძირითადად, მცურავი ან სუსპენდერები, უფრო იშვიათად მყვინთავი მოდელები. ჩაღრმავების მაჩვენებელი 1 მეტრი, მაქსიმუმ 1,5 მეტრია. მინი ვობლერებსაც თითქმის ყველა წამყვანი კომპანია აწარმოებს.
სილიკონის სატყუარები
მიკრო სილიკონის სატყუარები, ჩემი აზრით, ყველაზე რეალისტურად იმიტირებენ ლიფსიტებს, ჭიებსა და პატარა ბაყაყებს. ასე რომ, სხვა სატყუარებთან ერთად, აუცილებლად იქონიეთ მიკრო ტვისტერები და მიკრო ვიბროები. სხვა თუ არაფერი, არსებობს ცალკე მიმდინარეობა სპინინგში, რომელსაც მიკროჯიგი ჰქვია.სილიკონის სატყუარების საუკეთესო მწარმოებლები არიან -Yum, Berkley, Storm, Mans, Relax.
ფრიალა ულტრალაითით თევზაობისთვის გამოსადეგ ფრიალა სატყუარას პრაქტიკულად არც ერთი კომპანია არ უშვებს. ამიტომაც იგი ნაკლებად პოპულარულია და გამოიყენებენ მხოლოდ
ხელნაკეთ მოდელებს.
ნადავლი
ხმამაღლა შეიძლება განვაცხადოთ, რომ საქართველო ულტრალაითის ქვეყანაა! თვითონ განსაჯეთ - აღმოსავლეთ საქართველოში თქვენი ნადავლი გახდება : კალმახი, ქაშაპი, შამაია,
თეთრულა, ჭერეხი, წვერა, ჭანარი, ღორჯო, ნაფოტა, კობრი, საზანი. დასავლეთ საქართველოში :
კალმახი, ქორჭილა, ფარგა, ბერში, ქარიყლაპია, ქაშაპი, ხმალთევზა, შამაია, ჭერეხი, წვერა, ფარფლწითელა, ღორჯო, ნაფოტა, კობრი, საზანი. ზღვაში თქვენ დაიჭერთ: სტავრიდს, ლიფორს, ჩიქვს, მერლანგს, სკუმბრიას, პელენგას, ზღვის დრაკონს, სარღანს.
ულტრალაითი შეუცვლელია ე.წ რთულ წყალსატევებზე, იქ, სადაც მეთევზეთა სერიოზული პრესინგია და თევზი საკმაოდ დამფრთხალია. სწორედ აქ რეაგირებს იგი უკეთ მიკრო სატყუარებზე, რომელთაც ნაკლები სიფრთხილით ეკიდება.
განსაკუთრებით მინდა აღვნიშნო ის ფაქტი, რომ კერძო ტბებში, სადაც კობრის დიდი რაოდენობა და სერიოზული კვებითი კონკურენციაა, ეს თევზი თავს ესხმის მიკრო სატყუარებს. ასე რომ, თუ ასეთ წყალსატევზე მოხვდით, ხელიდან არ გაუშვათ შანსი ზემსუბუქი სპინინგით შეებრძოლოთ გიგანტს.
წარმატებულ თევზაობას გისურვებთ ულტრალაითით - ამ მეტად საინტერესო და აზარტული მეთოდით!
სტატიის ავტორი შოთა კვარაცხელია