ფიდერით თევზაობისას მოთხოვნადია შოკ-ლიდერის დაყენება,რაც დრო გადის მეთევზეების უფრო მეტი რაოდენობა იყენებს შოკ-ლიდერს.
ამ სტატიაში განვიხილოთ შოკ-ლიდერის რაობა,საჭიროა თუ არა მისი გამოყენება. გავარჩიოთ შოკ-ლიდერის მიბმის კვანძები და ავარჩიოთ კვანძის ოპტიმალური ვარიანტები.
შოკ-ლიდერის საჭიროება
ფსკერული(ფიდერით) თევზაობისას ხშირ შემთხვევაში მეთევზეს უწევს მძიმე წონის სიმძიმის ან საკვებურის გამოყენება, ამ შემთხვევაში არც თუ მცირე დატვირთვა ადგება ძირითად ძუასა თუ წნულს. სიმძიმის ტყორცნის დროს სიმძიმის მასა მნიშვნელოვნად იზრდება, ამისთვის საჭიროა მტკიცე ძუა თუ წნული რაც თავისთავად ძირითადი(основной) ძუის დიამეტრის გაზრდას ითხოვს, ეს მომენტი ფიდერით თევზაობისას არცთუ მიზანშეწონილია.
ფიდერით თევზაობისას გამოიყენება სპეციალური ფიდერის ძუა ან წნული, რომლის დიამეტრი მნიშვნელოვან გალვენას ახდენს მთლიანად მონტაჟის ქარმედეგობაზე(парусность), ასევე დინებისას ძირითადი ძუის დიამეტრი თავისი წყალთან წინაღობის ძალით იწვევს საკვებურის გადაჩოჩება-გადაადგილებას დაკვებილი ადგილიდან. ეს პროცესი რომ ავიცილოთ გვიწევს საკვებურის დამძიმება, რაც უფრო მცირეა ძუის ან წნულის დიამეტრი, მით უფრო მცირეა მასზე წყლის მიერ გაწეული წინაღობა.
მაგრამ შეიძლება გამოყენებულ იქნას შეძლებისდაგვარად მინიმალური კვეთის დიამეტრის ძირითადი ძუა, ამისთვის აუცილებელია, რომ ძირითადი ძუის ბოლოში დავამატოთ მაღალი გამძლეობის დამატებითი "შოკური" ნაწილი--ეგრეთწოდებული შოკ-ლიდერი.
მაგალითად-ძირითადი 0.22 ძუის შემთხვევაში ვაბავთ 0.28 შოკ-ლიდერს, ასევე 0.1 წნულის შემთხვევაში იგივე 0.28 ძუის შოკ-ლიდერს.
შოკ-ლიდერი თავის თავზე იღებს პირველ "შოკურ" დატვირთვა-დარტყმას ანკესის მოქნევის დროს. ანუ თუ ძირითადი ძუა გათვლილია 3-4კგ დატვირთვაზე შოკ-ლიდერი უნდა უძლებდეს 10-12 კგ დატვირთვას. ამ შემთხვევაში უკვე შეიძლება თამამად გადავაგდოთ დიდი სიმძიმეები, 100გ და მეტი.
შოკ-ლიდერის გამოყენება იძლევა შესაძლებლობას გამოვიყენოთ მცირე კვეთის ძირითადი ძუა თუ წნული, რაც თავის მხრივ ამცირებს ძირითადის წინაღობის ძალას წყალში, მაგრამ ეს არ არის ერთადერთი პლუსი შოკ-ლიდერის გამოყენებისა ფიდერით თევზაობაში.
ფიდერით თევზაობისას ხშირად ხდება მონტაჟის გადაგდება ქვიან, წინაღობიან ან ნიჟარებით მდიდარ ფსკერზე, ზუსტად ასეთი ადგილები იზიდავს თევზს. ჩვეულებრივი მონო ძუა უფრო მეტად გამძლეა ამ ადგილებში თევზაობისას, ხრეშიან და ნიჟარიან ფსკერზე ხახუნს უფრო მეტად უძლებს ვიდრე პატარა კვეთის ძუა, ხოლო წნული ძალიან ადვილად იხეხება და იჭრება ნიჟარებზე და წვრილ წვეტიან(წალკაში) ქვებზე--რის შედეგადაც ყოველი თევზაობის შემდეგ გვიხდება ძვირადღირებული წნულისა თუ სპეციალური ფიდერის ძუის რამოდენიმე მეტრით დამოკლება. ამ დანაკარგს კი აგვაცილებს შოკ-ლიდერი,რომელიც ყენდება იაფიანი და მსხვილი ძუისგან.
შოკ-ლიდერის გამოყენებისას სროლის მომენტში ნაკლებად საშიშია თითის დაზიანება- წვრილი წნული ადვილად გაჭრის თითს გადაგდების დროს, ფიდერით თავზაობისას კი ხშირი გადაგდებები გვიწევს.
შოკ-ლიდერს, რომელიც გაკეთებულია მონო ძუისგან გააჩნია თავისი წელვადობა და იძლევა ამორტიზაციას თევზის გამოყვანის პროცესში.რაც კიდევ ერთი პლუსია დიდი თევზის გამოყვანისას
ზოგიერთი მეთევზე ფიდერის მონტაჟს(არასიმეტრიული,პატერნოსტერი) აწყობს პირდაპირ ძირითად ძუაზე(წნულზე), რაც იწვევს ძირითადის ისევ და ისევ დამოკლებას ყოველი თევზაობის შემდეგ, შოკ-ლიდერის გამოყენებისას მონტაჟის აწყობა შეიძლება პირდაპირ მასზეც და ამ შემთხვევაშიც ვუფრთხილდებით ძვირადღირებულ ძირითადს.
შოკ-ლიდერის უარყოფითი მხარეები
შოკ-ლიდერის მიბმის ოპტიმალურ კვანძებზე ქვემოთ გვექნება საუბარი, მაგრამ როგორიც არ უნდა იყოს კვანძი, თვით კვანძის დიამეტრი რამოდენიმეჯერ დიდია ძირითადი ძუის თუ წნულის დიამეტრზე,ხოლო ფიდერის ანკესზე იყენებენ მსუბუქ და წვრილ გამტარ რგოლებს. უფრო მეტად ეს ეხება მსუბუქ (light) ფიდერს და პიკერს.
გამტარი რგოლების მცირე დიამეტრი გარკვეულწილად ართულებს შოკ-ლიდერის გამოყენებას ფიდერის ანკესზე, 0.4 ზომის მონო ძუის შოკლიდერის შემთხვავაში შეიძლება საერთოდ არ გაეტიოს კვანძი ზოგიერთი მოდელის ფიდერის ანკესზე, 0.3 ის გამოყენებისას კი საკმაო ძალისხმევაა საჭირო რათა კვანძი გაძვრეს გამტარ რგოლში, რომლის დროსაც გადაგდების მომენტში შევიგრძნობთ დარტყმას რაც გარკვეულწილად ამცირებს სროლის მანძილს.
როგორიც არ უნდა გვეყენოს კვანძი-ხშირ შემთხვევაში აგროვებს "ნაგავს", მონტაჟის ამოხვავისას ეს ნაგავი იჭედება ქვივერის რგოლში, თუ არ ვიქნებით საკმაოდ ყურადღებიანი შეიძლება მივიდეთ ქვივერის გატეხვამდეც კი.
ამისთვის აუცილებელია ვაკონტროლოთ კვანძი, ვწმინდოთ ნაგვისგან და თვით კვანძის დიამეტრი არ უნდა აღემატებოდეს 3მმ-ს(გამტარი რგოლების დიამეტრი).
შევაჯამოთ დადებითი და უარყოფითი მხარეები და გავარკვიოთ რას გვაძლევს შოკ-ლიდერის გამოყენება.
დადებითი:
--იძლევა დიდი ტვირთის თამამად გადაგდების საშუალებას
--შეგვიძლია დავაყენოთ მცირე დიამეტირის ძირითადი ძუა ან წნული
--შოკ-ლიდერი რომელიც არის მსხვილი მონო ძუისგან აწყობილი ძნელად იხლართება
--არ აზიანებს სასროლ თითს სროლის მომენტში
--მისი წელვადობის ხარჯზე მეთევზეს პატიობს მცირე შეცდომებს დიდი თევზის ამოყვანის პროცესში.
--ფიდერის საკვებურის მონტაჟები შეიძლება აიწყოს პირდაპირ შოკ-ლიდერზე,რის ხარჯზეც იზოგება ძირითადი ძუისა თუ წნულის სიგრძე.
უარყოფითი:
--კვანძი რომლითაც მიერთებულია შოკ-ლიდერი ძირითადთან ძნელად გადის ქვივერის წვრილ გამტარ რგოლებში,რაც იწვევს
სროლის მანძილის შემცირებას
--არის საშიშროება რომ კვანძმა შეაგროვოს ნაგავი და გაიჭედოს ქვივერის გამტარ რგოლში
--შოკ-ლიდერი ამცირებს მგრძნობელობას, ეს განსაკუთრებით აისახება ფსკერის გამოკვლევისას თევზაობის დაწყებამდე.
--ადიდებს ძუის(წნულის) ქარმედეგობის (парусность) ძალას დინებაში თევზაობისას.
როგორც ვხედავთ შოკ-ლიდერს გააჩნია როგორც დადებითი ასევე უარყოფითი მხარეები,მისი გამოყენებისას (როგორც ყველა სფეროში) მეთევზე ჭკუით უნდა მიუდგეს საკითხს და აირჩიოს მისთვის მისაღები პრიორიტეტები.
შოკ-ლიდერის დაყენება
დავიმახსოვროთ ირთი წესი--შოკლიდერი ყენდება ერთი თევზაობისთვის,შემდგომი თევზაობისას იკვრება სხვა შოკ-ლიდერი.შოკ-ლიდერისთვის გამოიყენება მხოლოდ მონოფილური ძუა დიამეტრით : 0.22---0.28 მმ..100 და მეტი სიმძიმის გამოყენებისას ვაყენებთ 0.28-0.30მმ ძუას
შოკ-ლიდერის სიგრძე საშუალოდ 2-3 ჯერ დიდია თვით ანკესის სიგრძეზე, დაახლოებით 8-12მ. + - ერთი მეტრა დიდ მნიშვნელობას არ იძენს. მაგრამ თუ თევზის ჭერა მიმდინარეობს ახლო დისტანციაზე მაგ-20მ,მაშინ შოკ-ლიდერი ყენდება მინიმალური სიგრძის რათა მონტაჟმა არ დაკარგოს მგრძნობელობა.
შოკ-ლიდერის კვანძები
ძირითად ძუაზე შოკ-ლიდერის მიბმისათვის ყველაზე ხშირად გამოიყენება სამი ტიპის უბრალო და მტკიცე კვანძი--blood knot,albrigh და klinch, ასევე ეგრეთწოდებული კვანძი--"სტაფილო".
გამტარ რგოლებთან ხახუნის შემცირების მიზნით კვანძებზე ხმარობენ სუპერწებოს ისეთ სახეობას რომელიც არ წვავს მონოძუას.ერთ წვეთ წებოს დამატება მზა კვანძზე საკმარისია. ეს კვანძს შეჰმატებს მეტ გლუვობას,კარგად გასრიალდება რგოლებში და ნაკლებ "ნაგავს" მიიზიდავს წყალში.
blood knot-თავისი გავრცელება და სისხლიანი სახელწოდება ამ კვანძმა მე-15 საუკუნეში მიიღო, აბავდნენ რა დასასჯელ ინგლისელ მატროსებს ინგლისურ ფლოტში.
მისი გამძლეობა ადის 75%-მდე.
ამ კვანძის გამოყენებისას რეკომენდირებულია რომ შოკ-ლიდერის ძუის დიამეტრი ძირითადზე იყოს მინიმუმ 1.5-ით მეტი.
ეს არის იოლი კვანძი რომელიც უნდა იცოდეს ყველა მეთევზემ
http://www.youtube.c...h?v=ufncs42S8G8
კვანძი albright
http://www.youtube.c...h?v=SNuNPlTUsqw
კვანძი "სტაფილო"
http://www.youtube.c...h?v=ZzsqwsSdEXY
კვანძი klinch
http://www.youtube.c...h?v=znNnY7BfT64